20th Century Capitalism and Regulation in the United States - YouTube

Channel: Khan Academy

[0]
လူမျိုး၊ဘာသာ၊ကျား၊မ မခွဲခြားဘဲ များပြားတဲ့စည်းမျဉ်းဥပဒေတွေပေါ်မှာ သင့်ရဲ့အမြင် ၊ သို့မဟုတ် ယေဘုယျအားဖြင့် အရင်းအနှီးနှင့် စျေးကွက်မှာ အစိုးရရဲ့ ကြားဝင်မှု့ ဘယ်လောက်များများ ရှိသင့်သလဲ
[6]
ကျွန်တော်ထင်တယ် ဒါက အမျိုးမျိုးသော စက်ဝိုင်းသံသရာလိုပဲ စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းပါတယ်၊
[11]
ဒါဟာ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အမြင် နှင့် စည်းမျဉ်းဥပဒေဆိုင်ရာ အမြင် နှစ်ခုစလုံးပဲ ဖြစ်တယ်
[15]
ကျွန်တော်တို့ ၁၈၀၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်းမှ စတင်ခဲ့လျှင်၊ ၁၈၀၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်၊
[21]
ကျွန်တော်တို့ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ရတယ်၊ သင်ဟာ အမှန်တကယ်ပဲ စိတ်ဓတ်ကျဆင်းတဲ့ အကျပ်အတည်းမျိုး ရှိခဲ့တယ်၊ ဒါပေမဲ့
[26]
၁၈၀၀ပြည့်နှစ် အကုန်ပိုင်းမှာ စိတ်ဓတ်ကျဆင်းမှု့ ပြီးနောက်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ နောက်တစ်ဖန်ပြန်လာခဲ့တယ်၊
[33]
အဓိကစက်မှု့လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်လာတယ်၊ ဒီစက်မှု့လုပ်ငန်းတွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေဟာ အချို့သောလူကြီးလူကောင်းတွေရှိတယ်၊ သူတို့ဟာ အလွန့်အလွန် ကြွယ်ဝချမ်းသာလာတယ်
[39]
သင့်မှာ ကော်နဲလ်လီးယပ်စ် ဗန်ဒါဘဲလ် ဆိုတဲ့သူဟာ သူ့ရဲ့ကြွယ်ဝချမ်းသာမှု့ဟာ မီးရထားလမ်းနှင့် စတင်းလှေ လုပ်ငန်းတွေဖြစ်တယ်
[44]
ဂျွန် ဒီ ရော့ကဲလ်ဖဲလား ဆိုတဲ့သူကို အချို့သောလူတွေက သမိုင်းမှာ အချမ်းသာဆုံးပုဂ္ဂိုလ် လို့သိရှိခဲ့တယ်၊ဒါက ဖြစ်နိုင်တယ် သို့မဟုတ် မဖြစ်နိုင်ဘူး ပြောသောလည်း၊ သူဟာ အမေရိကန်သမိုင်းမှာ တိတိကျကျ အချမ်းသာဆုံး လူပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တယ်၊အချို့သော စာရင်းတွေအရ ဒေါ်လာ ၁.၅ ဘီလျံရှိလိမ့်မယ်လို့ ပြောကြတယ်
[61]
သင်ပြောရမယ်၊ ဟေး...၊ ကျွန်တော်သိတဲ့လူတွေက ဒေါ်လာ ၁.၅ ဘီလျံထက်ပိုမိုပြီး ရှိကြတယ်
[65]
ငွေကြေးနှင့် စျေးနှုန်းများကို တန်ဖိုးတက်အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့သူကတော့ ရာစုနှစ်အကူးအပြောင်းမှာ ရှိခဲ့တဲ့ ဂျွန် ဒီ ရော့ကဲလ်ဖဲလား ပဲဖြစ်တယ်
[73]
ဒေါ်လာ ဘီလျံ ၄၀၀ ကနေ ၆၀၀ အထိထွက်ပေါ်လာခဲ့တယ်
[77]
လက်ရှိအချိန်မှာကျွန်တော်တို့သိတဲ့ သူတွေထဲမှာ အတော်များများပိုမိုခဲ့တယ်
[81]
အင်ဒရှုး ကာနဲဂျီးဟာ စတီးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ပြီးတော့၊ သူ့ရဲ့အသားတင် ကြွယ်ဝချမ်းသာမှု့ဟာ လက်ရှိတန်ဖိုးအခြေခံအားဖြင့် ဒေါ်လာဘီလျံ ၃၀၀ နီးပါးရှိတယ်
[89]
လူတွေကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ ဂျေပီ မော်ဂန်
[94]
သူရဲ့အသားတင် ကြွယ်ဝမှု့က ကြီးမားတဲ့ပမာဏရှိတယ်
[95]
အမှန်တကယ် သူ့ရဲ့ စွမ်းအားတွေက ဘဏ္ဏာရေးကမ္ဘာကို ထိန်းချုပ်ထားတယ်
[99]
ဒီအချိန်မှာ
[101]
သူ့ရဲ့ ဘဏ္ဏာရေးဆိုင်ရာ အင်အားဟာ အလွန်ကြီးမားများပြားတဲ့ အတိုင်းအတာ ဖြစ်နိုင်တယ်၊
[104]
ဒီလူကြီးလူကောင်းတွေရဲ့ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှု့ အင်အားထက်ကို ပိုမိုတယ်
[107]
သူ့ရဲ့စွမ်းအားပမာဏဟာ သူ့နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အမျိုးမျိုးသော ကုမ္ပဏီရှယ်ရာ၊ ပိုင်ဆိုင်မှု့၊မြေ စတဲ့ဟာတွေကို ထိန်းချုပ်ထားခဲ့တယ်
[112]
အချို့က ပြောကြတယ် မစ်စစ်စပီ အနောက်ဘက်ခြမ်း ယူအက်စ်တစ်ခုလုံးရဲ့ပမာဏနီးပါးရှိတယ်
[119]
ဒါဟာ အလွန်ကြီးမားများပြားတဲ့ အင်အားဖြစ်တယ်၊ အလွန်ချမ်းသာကြွယ်ဝတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ပဲ၊
[122]
ချမ်းသာကြွယ်ဝမှု့ နှင့် အင်အားအမျိုးအစားကို ကျွန်တော်တို့ အမှန်တကယ် မမြင်နိုင်ဘူး၊
[126]
ဒီလူတွေအားလုံးရဲ့အချို့သော level ပေါ်မှာ ဒီလူတွေရဲ့အထင်အမြင်ဟာ ဘာလဲဆိုတာ သင်ဆုံးဖြတ်နိုင်တယ်
[134]
သေချာတာကတော့ သူတို့ဟာ ကောင်းတဲ့စွန့်ဦးတီထွင်လုပ်ငန်းရှင်များဖြစ်ကြတယ်
[136]
သေချာတာကတော့ သူတို့ဟာ ခက်ခက်ခဲခဲ အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြရတယ်၊သေချာတာကတော့ သူတို့ဟာ နည်းလမ်းသစ်၊အကြံဉာဏ်သစ် တွေကို သူတို့ရဲ့လမ်းကြောင်းပေါ်မှာ စတင်ပြီးလုပ်ခဲ့ကြရတယ်
[138]
သူတို့ဟာ ပြန်ပြီးတော့သိခဲ့ကြတယ်၊ သင်သိပါတယ်၊ဒါက အေဆိုတာကို
[142]
ဒါကဖြစ်ရမယ်၊ မာ့စ်ကဲ့သို့ တစ်စုံတစ်ယောက်ဆီကို လောင်စာတွေ ဘာကြောင့်ပေးခဲ့လိမ့်မလဲလို့၊ အဲဒီလိုပဲ လူတွေကို ကြည့်ရလိမ့်မယ်၊ပြောရင်းနဲ့ပဲ ကြည့်ပါ၊
[150]
ဒီလူတွေဟာ များပြားတဲ့ စွမ်းအားရှိကြတယ်၊အလုပ်သမားတွေဟာ သူတို့ကိုယှဉ်ဖို့ အင်အားမရှိကြဘူး
[152]
အချို့သော အလုပ်သမားတွေနဲ့ အချို့သော ကုမ္ပဏီတွေဟာ
[154]
ဒါကို အမှန်တကယ်ပြောဖို့ ခက်ခဲတယ်၊ သူတို့ဟာ လွတ်လပ်တဲ့လူသားတွေဖြစ်တယ်ဆိုတာ
[159]
သူတို့ဟာ ကြေးကျွန်အလုပ်သမားတွေလုနီးပါးဖြစ်ကြတယ်၊သူတို့ ဝင်းကြီးထဲမှာ နေတယ်၊ သူတို့မှာ အခွင့်အရေးတွေမရှိကြဘူး
[161]
လူတွေဟာ အချို့သောအဖွဲ့အစည်းများအတွက် အလုပ်လုပ်ရင်း သေဆုံးကုန်ကြတယ်
[165]
ဒီနေရာမှာ သင်ဆုံးဖြတ်နိုင်တယ်၊ ဒီလူတွေဟာ အလွန့်အလွန် ကြီးမားတဲ့ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှု့၊ အလွန်ကြီးမားတဲ့ စွမ်းအားတယ် အမှန်တကယ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ၊
[173]
၁၉၀၀ ပြည့်နှစ် အစောပိုင်းကို သင်လျင်မြန်စွာ ရှေ့သို့သွားမယ်
[179]
သူတို့ကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လှုပ်ရှားမှု့ အနည်းငယ်စတင်လာမှု့ ရှိတယ်
[180]
ကျွန်တော် ဒီစနစ်ကို ခန့်မှန်းတယ် ၊အဲဒီစနစ်ထဲမှာ ဒီအမျိုးအစားလူတွေဟာ ကြီးမားတဲ့ကြိုးပမ်းမှု့ ကိုလုပ်နိုင်ကြတယ်
[185]
တက်ဒီ ရိုဆီဗဲလ်တ် ဟာ၁၉၀၁ခုနှစ်မှာ အင်အားရှိလာတယ်
[188]
ဒါတွေထဲက တစ်ခုကတော့၊ သူဟာ အတော်လေးကို ကျော်ကြားတယ်
[194]
သူ့ရဲ့ကျော်ကြားမှု့ဟာ ဆိုရင် ယုံကြည်မှု့ ရပ်တန့်တာဖြစ်တယ်
[195]
ယုံကြည်မှု့နဲ့ ပတ်သက်ပြီးပြောတဲ့အခါမှာ၊ ယုံကြည်မှု့ဟာ ကြီးမားတဲ့ ကော်ပိုရေးရှင်း တစ်ခုဖြစ်တယ်၊
[199]
အကြံဉာဏ်တစ်ခု အဲဒါကတော့ စံသတ်မှတ်ထားတဲ့ လောင်စာဆီကိုကြည့်ပါ၊ သင့်မှာ အမေရိက ရဲ့လောင်စာဆီ ကြိုချက်တဲ့ လုပ်ငန်းကို ထိန်းချုပ်ဖို့ အမြင်တစ်ခု ရှိတယ်
[203]
သင်ဟာ လက်ဝါးကြီးအုပ်တစ်ဦးတည်းချုပ်ကိုင်တဲ့ သူ ဖြစ်လာတယ်
[207]
သင်ဟာ ပြိုကွဲခဲ့လိမ့်မယ်
[210]
ဒါဟာ မျှတစွာ ယှဉ်ပြိုင်တာမဟုတ်ဘူး၊ သတိရရဲ့လား
[211]
ငွေကြေးအရင်းအနှီး၊ ငွေကြေးအရင်းအနှီး ကူညီဖို့အတွက်၊ အကြံကောင်းတစ်ခုတော့မဟုတ်ဘူး
[216]
ကျွန်တော်တို့ ဘာကို ယှဉ်ပြိုင်ချင်တာလဲ၊ ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လို နည်းလမ်း၊အကြံဉာဏ် ကို လိုချင်တာလဲ
[218]
ကျွန်တော်တို့ ဘာကို တွန်းအားပေး စတင်ချင်လဲ
[220]
အရာအားလုံးကို အနည်းငယ်ထိန်းချုပ်တယ်၊ဘယ်သူမှ မယှဉ်ပြိုင်နိုင်ဘူး
[223]
ဒါကို ဘယ်သူ့အကူအညီမှ မဟုတ်ဘူး
[225]
ဒါကြောင့် တက်ဒီ ရိုဆီဗဲလ်တ် ဟာဆိုရင်၊ သူ့ရဲ့အုပ်ချုပ်နေစဉ် အတောအတွင်း ဒါမျိုး မဖြစ်ဘူး
[228]
သူက kinda ကို စတင်ခဲ့တယ် ၊ ယုံကြည်မှု့ သံချေးတက်တဲ့ ဖြစ်စဉ်
[231]
နောက်ထပ်စီမံခန့်ခွဲအုပ်ချုပ်မှု့မှာ၊ အခွန်ငွေ စီမံခန့်ခွဲအုပ်ချုပ်မှု့မှာ
[234]
အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ စံချိန်မှီ လောင်စာဆီဟာ ပြန့်ကျဲစွာရှိနေတယ်
[236]
အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ စံချိန်မှီ လောင်စာဆီဟာ ဘယ်လောက်ကြီးမားစွာ ဖြစ်သလဲဆိုတဲ့ အကြံဉာဏ်တစ်ခု ရရှိဖို့
[240]
သင် အက်စွန်၊ မိုဘဲလ်စ်၊ ရှယ်ဗရွန် ၊ ကော်နီကယ် နှင့် အခြားသော အဓိက ယူအက်စ်က များပြားတဲ့ ရေနံကုမ္ပဏီ တွေကို ရယူခဲ့လျင်
[247]
သူတို့ကို အတူတကွထားရမယ်၊ အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ စံချိန်မှီ လောင်စာဆီရဲ့ မျှချေလို့ မပြောဘူး
[251]
အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ စံချိန်မှီ လောင်စာဆီဟာ အမှန်တကယ် ဘာဖြစ်လဲဆိုတာ
[253]
အခွန်ငွေ စီမံခန့်ခွဲအုပ်ချုပ်စဉ်အတောတွင်းမှာ အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ စံချိန်မှီ လောင်စာဆီဟာ ပြန့်ကျဲစွာတည်ရှိတယ်
[259]
ဒါဟာ ဒီကော်ပိုရေးရှင်းတွေအားလုံးအတွင်းမှာ အမှန်တကယ်ပြန့်ကျဲစွာရှိနေတယ်
[260]
သင် ဒါကို ပိုပြီးတော့ ကြည့်နိုင်တယ်
[261]
ဒါကြောင့် တစ်စုံတစ်ယောက်က အင်အားဘယ်လောက်များများဆုပ်ကိုင်ထားသလဲဆိုတာကို သင်ပုံဖော်ကြည့်နိုင်တယ်